Middenstandsdiploma moet weer verplicht worden voor zelfstandigen
Voor veel zaken is opleiding vereist, maar ondernemer mag weg op zonder rijbewijs.
Een zelfstandig ondernemer moet bij de start veel werk verzetten. Iedere starter bezit vakkennis en is specialist op het eigen terrein. Het is zoals bij een auto. Sturen, gas geven en schakelen zijn een tweede natuur geworden. Maar hoe de auto technisch in elkaar zit, is de grote onbekende. Laat staan dat de omgeving van de auto volledig in kaart gebracht is.
Dit is de praktijk bij veel startende ondernemers: geweldige professionals die vanuit hun passie als zelfstandig ondernemer aan de slag gaan. Dolenthousiast wordt de eerste opdracht aangenomen. Omdat deze vaak snel uit het oude werkcircuit komt, is het maken van een meerjarenplan niet in beeld. ‘We zijn toch aan de slag, wat zeur je nou?’ is een veelgehoorde opmerking. Na enkele maanden loopt de eerste opdracht af. Er zijn wel even snel facturen in Excel gemaakt, maar verder is er niets aan overige werkzaamheden gedaan. Marketing is dan vaak het eerste waaraan gedacht wordt, maar dat is lang niet alles. Want daarnaast zien ondernemers de administratie als lastig sluitstuk. Terwijl een structureel goed geregelde administratie nu juist financieel inzicht biedt aan de ondernemer.
Precies deze onderwerpen, en nog veel meer, waren nu net opgenomen in het vergeten en verlaten, verplichte middenstandsdiploma. Anno 2017 is dit diploma onder een dikke laag stof terechtgekomen, weggestopt in een zompige kelder, waar het helaas ligt weg te schimmelen. Dat is niet alleen doodzonde, maar ook slecht voor de economische gesteldheid in Nederland. Waar tot het jaar 2000 geen enkele ondernemer zonder ditdocu ment zaken kon doen, hield de Kamer van Koophandel nog angstvallig 7 jaar langer vast aan dit diploma. Omdat het aantal zelfstandig ondernemers in deze eeuw explosief gegroeid is, is er een grote groep die begonnen is zonder enige opleiding vooraf. Je wordt zelfstandig ondernemer, je gaat iets doen waar je niet voor geleerd hebt. Voor elk wissewasje moet je tegenwoordig een opleiding of cursuscertificaat hebben, maar je mag als ondernemer gaan rijden zonder rijbewijs. Inmiddels zijn er meer dan een miljoen zelfstandige ondernemers in Nederland, een categorie om serieus rekening mee te houden. Driekwart van al deze zelfstandigen rijdt stuurloos rond, zonder voldoende financiële kennis, of is door schade en schande wijs geworden.
De zelfstandige ondernemers zonder personeel — de zzp’ers — hebben met een jaarlijkse omzet van €62 mrd een aandeel van 10% in de Nederlandse economie. Dat is fors. Echter, 15% van de ruim één miljoen ondernemers leeft op of onder het bijstandsniveau. Dit kan zo niet langer, want ik vrees dat deze groep door de invoering van de (inmiddels weer opgeschorte) Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties (DBA) alleen maar toeneemt. De precieze cijfers zijn niet bekend, maar de schattingen lopen uiteen van 62.000 tot 100.000 zelfstandigen die ofwel gestopt zijn met hun werk, ofwel opdrachten kwijt zijn geraakt dankzij de DBA. En het einde is nog niet in zicht. Je hoeft de krant maar open te slaan, of de onheilstijdingen over zzp’ers springen je tegemoet. Lachende derde zijn de tussenpartijen, die munt slaan uit de opdracht loze zzp’ers. De politiek moet haar verantwoordelijkheid nemen. Stel het rijbewijs voor het ondernemerschap, het vroegere middenstandsdiploma, weer verplicht. Het middenstandsdiploma is tot en met het jaar 2000 verplicht geweest, waarna het aantal zelfstandig ondernemers geëxplodeerd is. Door de verplichtstelling komen er kwalitatief betere ondernemers in Nederland. Dat is goed voor ondernemend Nederland. Dan krijgt ons land meer succesvolle ondernemers die een goede boterham kunnen verdienen en tegelijkertijd meer belasting kunnen betalen. De politiek moet Nederland financieel gezonder maken en het middenstandsdiploma weer verplicht stellen voor iedere starter.
Machiel Keet is oprichter van financieeladviesorganisatie Gere-geld.
pagina 11, 16-02-2017 © Het Financiële Dagblad